فرصت‌های اقتصادی ایران در سوریه

همواره جنگ‌ها، ویرانی‌ها و خسارات مالی و جانی گسترده‌ای را از خود به‌جای می‌گذارند. اما همین ویرانی‌ها، پس از اتمام جنگ می‌تواند فرصتی مطلوب برای چرخش چرخه‌های اقتصادی کشورها باشد. جنگ سوریه نیز از این مهم مستثنی نبوده و اکنون پس از خروج داعش و نظامیان آمریکایی، باید ویرانی‌های به‌ بار آمده را آباد کرد.

شکی نیست که این جنگ 8 ساله، صدها میلیارد دلار خسارت مالی به همراه داشته است اما اینک باید به عنوان یک فرصت اقتصادی مورد توجه دیگر کشورها قرار گیرد تا با همکاری و مشارکت‌ سرمایه‌ها، ویرانی‌های سوریه بازسازی شود.البته باید توجه داشت که قرار بر این نیست که ایران، هزینه‌ی بازسازی کشور سوریه را پرداخت کند بلکه؛ ایران با کمک‌های مالی خود برای این بازسازی می‌تواند از منابع نفتی و گازی سوریه بهره‌مند شود و این روند می‌تواند تصور اذهان عمومی را از هزینه‌کرد بی‌بهره‌ی جمهوری اسلامی ایران در سوریه، به نفوذ قدرت سیاسی ایران در منطقه و یک فرصت اقتصادی بلندمدت و پُرسود تغییر دهد، چرا که این تصور با هدف تحریف افکار عمومی، با به‌کار گیری انواع رسانه‌ها برای تاثیرگذاری بیش از پیش، در دستور کار معاندان جمهوری اسلامی قرار گرفت.

در این راستا، چندی پیش "محمد جواد ظریف" (وزیر امور خارجه ایران)، طی دیدار با "عماد خمیس" (نخست وزیر سوریه) بر ضرورت همکاری اقتصادی بین کشورها تأکید و اظهار داشت: "از پیشنهاد‌های مشارکت شرکت‌های خصوصی ایرانی در بازسازی سوریه استقبال می‌کنیم و برای تسهیل حضور شرکت‌های ایرانی در سوریه، ضروری است که سفارتخانه‌های دو کشور برنامه‌هایی خاص و به‌دور از تشریفات اداری در نظر گیرند."(1)

نقش انکارناپذیر دیپلماسی عمومی

امروزه "دیپلماسی عمومی" (دیپلماسی غیر رسمی)، جایگاه ویژه‌ای در جهان دارد چرا که در پیش گرفتن این نوع دیپلماسی، می‌تواند تأثیرات بسزایی در سیاست خارجی دولت‌ها داشته باشد. دیپلماسی عمومی، شامل مجموعه‌ای از تصمیمات و اقداماتی است که با به‌کارگیری ابزار و الزاماتی خاص، از سوی دولت‌ها با هدف تأثیرگذاری مستقیم و ویژه بر افکار عمومی جهانیان، در دستور کار قرار می‌گیرد.

مهم‌ترین بخش از الزامات تحقق مطلوب "دیپلماسی عمومی"، همکاری با افراد و نهادهای تأثیرگذار در کشور هدف است. در واقع با شناسایی و ایجاد ارتباط هدفمند با این قبیل افراد، می‌توان برنامه‌ریزی دقیق‌تر، کاربردی‌تر و مطلوب‌تر برای نفوذ سیاسی-اقتصادی در کشور داشت. در واقع، دیپلماسی عمومی پتانسیلی است که با استفاده از آن، می‌توان به اهدافی بلندمدت همچون استفاده از "ایده‌های خاص نخبگان بین‌المللی"، "انسجام سیاست‌های دولت‌ها"، "تبادل فرهنگ‌ها"، در کم‌ترین زمان و با مطلوب‌ترین نتیجه دست یافت. در راستای به‌کارگیری دیپلماسی عمومی در حوزه‌ی اقتصادی نیز، می‌توان به جذب سرمایه‌های بخش خصوصی اشاره کرد که امروزه نبض اقتصاد جهانی را در دست دارد.

باتوجه به آنچه که گفته شد، درمی‌یابیم که دیپلماسی اقتصادی ایران در سوریه، طی سال‌های گذشته با ضعف‌هایی همراه بود که عمده دلیل آن ناامنی در این کشور محسوب می‌شود و اینک که سوریه در آستانه‌ی پایان بحران 8 ساله قرار دارد و تنها 5 درصد از اراضی آن در دستان تروریست‌ها است، می‌توان زمینه‌ی سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای را در حوزه ساخت نیروگاه، انتقال تکنولوژی صنعت اتومبیل سازی، حفاری نفت و گاز به‌ویژه در "منطقه دیر زور" ایجاد کرد تا در آینده مدیریت نبض اقتصاد انرژی را به‌دست گیریم.


پی‌نوشت:
1. استقبال ظریف از مشارکت شرکت‌های خصوصی ایران در بازسازی سوریه، خبرگزاری فارس

---